Nghẹt thở là một tình huống khẩn cấp có thể xảy ra bất cứ lúc nào và đôi khi không thể tránh khỏi. Nó xảy ra khi một vật lạ bị kẹt ở cổ họng hoặc khí quản, chặn luồng không khí và làm người bị nạn không thể hít thở được. Điều này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng. Với người lớn, thủ phạm gây ra tình trạng nghẹt thở có thể là do một miếng thức ăn, trong khi đó ở trẻ em thường là do nuốt đồ vật nhỏ.
Khi bị nghẹt thở, oxy không thể đi vào phổi và cắt đứt oxy đến não, vì vậy việc sơ cứu cho người bị nạn càng nhanh càng tốt để tránh những hậu quả đáng tiếc. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng Chiase2vn tìm hiểu cách sơ cứu khẩn cấp khi bị nghẹt thở để sẵn sàng cho bất kỳ trường hợp khẩn cấp nào.
Dấu hiệu gặp phải khi bị nghẹt thở
Một trong những dấu hiệu phổ biến khi bị nghẹt thở là bàn tay nắm chặt vào cổ họng. Nếu không thấy bất kỳ triệu chứng rõ rệt nào, cần tìm kiếm các dấu hiệu khác như:
- Khả năng nói chuyện bị giảm hoặc không có khả năng nói chuyện.
- Khó thở hoặc thở hổn hển, tiếng kêu khó chịu khi cố gắng thở.
- Ho có thể yếu hoặc mạnh.
- Da, môi và móng chuyển sang màu xanh hoặc sẫm.
- Da bị đỏ ửng, sau đó chuyển sang màu nhợt nhạt hoặc hơi xanh.
- Mất ý thức.
Việc nhận biết và xử lý nhanh chóng khi gặp phải tình trạng nghẹt thở là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho người bị nạn.
Sơ cứu khẩn cấp khi bị nghẹt thở.
Trong trường hợp người bị nghẹt thở, nếu người đó có thể ho mạnh, họ nên tiếp tục ho để giúp đẩy vật cản ra ngoài. Tuy nhiên, nếu người đó bị nghẹn và không thể nói, khóc hoặc cười mạnh mẽ, Hội Chữ thập đỏ Hoa Kỳ khuyến nghị áp dụng cách tiếp cận “năm và năm” để cung cấp sơ cứu như sau:
Đầu tiên, vỗ lưng 5 lần bằng cách đứng sang một bên và đặt một cánh tay ngang ngực của người đó để được hỗ trợ. Sau đó, cúi người ở eo để phần thân trên song song với mặt đất và đưa ra năm cú đánh ngược riêng biệt giữa hai bả vai của người đó bằng gót bàn tay của bạn.
Tiếp theo, thực hiện năm động tác ép bụng (còn được gọi là cơ động Heimlich). Nếu người đó là người lớn, bạn nên đứng phía sau và thực hiện ép bụng. Nếu đó là một đứa trẻ, bạn nên quỳ xuống phía sau để thực hiện.
Lặp lại các động tác trên 5 lần cho đến khi tắc nghẽn được đánh bật. Lưu ý rằng Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ chỉ khuyến nghị sử dụng thủ thuật ép bụng mà không dạy kỹ thuật vỗ lưng. Vì vậy, nếu bạn không được đào tạo kỹ thuật vỗ lưng, không được sử dụng kỹ thuật này. Tuy nhiên, cả hai cách tiếp cận đều được chấp nhận để cứu người bị nghẹt thở trong tình huống khẩn cấp.
Sử dụng kỹ thuật ép bụng – Heimlich lên cơ thể người khác
Khi bị nghẹt thở khẩn cấp, hồi sức tim phổi tiêu chuẩn (CPR) là một kỹ năng sơ cứu cần thiết để cứu sống nạn nhân. Tuy nhiên, đối với trường hợp nghẹt thở do vật lạ kẹt trong cổ họng hoặc khí quản, động tác ép bụng (cơ động Heimlich) là cách sơ cứu quan trọng để giải quyết tình huống này.
Để thực hiện động tác ép bụng, bạn cần đứng sau người bị nạn, đặt một chân hơi trước chân kia để cân bằng và vòng tay quanh thắt lưng. Sau đó, bạn nắm chặt một bàn tay và đặt nó ở vị trí hơi trên rốn của nạn nhân, tay còn lại ôm chặt vào nắm tay đó. Tiếp theo, bạn ấn mạnh và nhanh vào bụng với một lực đẩy nhanh, hướng lên như thể cố gắng nâng người lên. Thực hiện từ sáu đến 10 lần ép bụng cho đến khi tắc nghẽn được giải quyết.
Bạn hãy lặp lại chu kỳ 5 : 5 nếu dị vật không ra ngoài. Nếu chỉ có mình bạn ở đấy hãy thực hiện kỹ thuật vỗ lưng ép bụng và hãy gọi 115 thật nhanh chóng Nếu người bệnh bất tỉnh, thì CPR sẽ là phương pháp sơ cứu cần thiết để cứu sống nạn nhân. Bạn cần sử dụng kỹ năng ép ngực và thở cho nạn nhân cho đến khi đội cứu hộ đến.
Sử dụng kỹ thuật ép bụng – Heimlich lên cơ thể người mình
Nếu bạn đang ở một mình và bị nghẹt thở, hãy ngay lập tức gọi đến số khẩn cấp của địa phương của bạn. Trong khi chờ đợi sự hỗ trợ, bạn có thể thực hiện các động tác ép bụng để đẩy vật gây nghẹt thở ra khỏi đường hô hấp. Để thực hiện, bạn cần đặt một nắm tay hơi trên rốn và nắm chặt bằng tay kia, sau đó gập người trên một bề mặt cứng như một mặt bàn hoặc ghế và đẩy nắm đấm của bạn vào trong và hướng lên.
Tuy nhiên, nếu bạn bị nghẹt thở một mình, không thể thực hiện các động tác này một cách hiệu quả, vì vậy việc gọi ngay số cấp cứu là rất quan trọng để đảm bảo sự an toàn cho bản thân.
Để làm thông đường hô hấp của phụ nữ mang thai hoặc người béo phì: đặt bàn tay ở vị trí cao hơn so với thao tác Heimlich bình thường – ở đáy xương ức hoặc nơi gắn các xương sườn thấp nhất, và ấn mạnh vào ngực với lực đẩy nhanh. Lặp lại cho đến khi dị vật bị đánh bật. Nếu người đó bất tỉnh, tiếp tục hồi sức tim phổi CPR.
Để làm thông đường thở của một người bất tỉnh, bạn hãy đặt nạn nhân nằm ngửa xuống sàn và đặt tay nạn nhân sang 2 bên. Nếu bạn có thể nhìn thấy dị vật ngay cổ họng hãy dùng tay móc dị vật ra đừng tự thử ấn tay vào vật thể và nếu nạn nhân không tỉnh lại hoặc không có phản ứng gì hãy hồi sức tim phổi CPR.
=> Đừng quên kiểm tra lại miệng định kỳ.
Để làm thông đường thở cho trẻ sơ sinh bị nghẹn, giữ bé nằm sấp mặt trên cẳng tay, đặt tay nằm trên đùi của bạn và hỗ trợ nâng đỡ đầu và cổ của bé bằng bàn tay. Vỗ nhẹ vào giữa lưng trẻ năm lần để dị vật văng ra. Nếu không hiệu quả, giữ bé nằm ngửa trên cẳng tay của bạn và đầu thấp hơn thân nếu cần. Ép ngực của trẻ bằng cách dùng 2 bài tay đặt giữu xương ức và ép 5 lần.
=> Lặp lại việc vỗ lưng và ép ngực nếu hô hấp ở trẻ chưa phục hồi. Gọi trợ giúp y tế khẩn cấp nếu cần. Nếu trẻ lớn hơn 1 tuổi và có ý thức, chỉ nên ép bụng cẩn thận để tránh làm hỏng xương sườn hoặc các cơ quan nội tạng của trẻ.
Hy vọng với những kiến thức về cách sơ cứu khẩn cấp khi bị nghẹt thở trong bài viết trên hy vọng các bạn sẽ có thể giải quyết một số tình huống khẩn cấp liên quan đến hô hấp một cách hiệu quả và an toàn. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là phòng ngừa bằng cách tránh ăn những thứ có thể gây tắc nghẽn, giữ cho các vật dụng sạch sẽ và tránh bị ngạt khói trong những nơi không đủ không khí. Khi sự cố xảy ra, hãy tỉnh táo và bình tĩnh để có thể đưa ra các quyết định đúng đắn và sử dụng các kỹ năng sơ cứu một cách nhanh chóng và chính xác. Việc biết cách sơ cứu không chỉ giúp chúng ta bảo vệ bản thân và người khác mà còn có thể cứu một mạng sống.
>> Xem thêm: 4 cách sơ cứu khi bị dập ngón chân hiệu quả
