Thiếu máu dinh dưỡng là tình trạng xảy ra ở rất nhiều người, không dừng lại ở độ tuổi nào, bất kể người già hay trẻ nhỏ. Vậy làm thế nào để nhận biết thiếu máu? Phòng ngừa thiếu máu dinh dưỡng như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Dấu hiệu nhận biết thiếu máu dinh dưỡng
Có một số dấu hiệu cần chú ý để xác định tình trạng sức khỏe của bạn:
– Dấu hiệu thiếu máu: da trở nên xanh, lòng bàn tay nhợt nhạt, và niêm mạc mắt trắng bị nhợt.
– Dấu hiệu thiếu oxy: lừ đừ, uể oải, khả năng tập trung giảm khi làm việc hoặc học tập, cảm giác kém linh hoạt, mệt mỏi, nhịp tim tăng, hô hấp nhanh và khó thở khi cố gắng.
– Dấu hiệu thiếu dinh dưỡng thường: biểu hiện như biếng ăn, sự thay đổi về cân nặng (đứng cân hoặc sụt cân), môi khô, móng tay có thể biến dạng như: dẹt, có khía hoặc hình thìa, tóc dễ rụng. Trẻ em dưới 2 tuổi có thể trình bày các triệu chứng như chậm biết ngồi, chậm biết đi, và chậm phát triển cân nặng và chiều cao.
– Dấu hiệu bệnh nền: bạn có thể trải qua các triệu chứng như đau thượng vị, tiêu phân màu đen, rối loạn kinh nguyệt, hoặc có lịch sử phẫu thuật về dạ dày, ruột, hoặc bất kỳ bệnh lý gây xuất huyết đường tiêu hóa nào. Ngoài ra, sự suy giảm sức đề kháng cũng có thể làm bạn dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
Nguyên nhân do đâu gây thiếu máu dinh dưỡng
Thiếu máu dinh dưỡng có thể xảy ra ở cả dạng cấp khác nhau, nhiều nguyên nhân như:
– Nhiễm ký sinh trùng đường ruột có thể dẫn đến thiếu máu.
– Xuất huyết trong các bệnh phụ khoa như rong kinh, u xơ tử cung, hoặc xuất huyết tiêu hóa trong các bệnh như viêm loét dạ dày và tá tràng.
– Sự hấp thu kém, thường xảy ra trong trường hợp tiêu chảy hoặc sau phẫu thuật cắt dạ dày – ruột.
Thiếu dinh dưỡng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây thiếu máu. Thiếu máu do dinh dưỡng kết hợp với sự giảm sản xuất hồng cầu do thiếu các chất dinh dưỡng quan trọng cho quá trình hình thành máu, chẳng hạn như thiếu vitamin B12, acid folic, nhưng thường xảy ra nhất là do thiếu sắt.
1. Thiếu máu do sắt
Sắt là một chất dinh dưỡng quan trọng, là một phần của hemoglobin, myoglobin, protein, enzyme và đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng cơ bản của cơ thể. Nó giúp vận chuyển oxy từ máu đến các mô trong cơ thể, tham gia vào tổng hợp DNA, cung cấp năng lượng cho các hoạt động cơ bản như sự co cơ, cũng như hỗ trợ các chức năng miễn dịch và tiêu hóa.
2. Thiếu máu do thiếu acid folic
Acid folic, còn được gọi là folat hoặc vitamin B9, là một chất cần thiết cho sự phát triển, phân chia tế bào, và hình thành tế bào máu.
Folat tồn tại nhiều trong các loại rau lá màu xanh sậm, trái cây thuộc họ cam, súp lơ, bông cải xanh, và cũng có trong thực phẩm giàu protein như thịt, gan, trứng cá, và đậu hạt. Tuy nhiên, folat dễ bị mất mát trong quá trình nấu nướng, khoảng từ 50% đến 90%, đặc biệt khi nấu ở nhiệt độ cao hoặc trong thời gian dài.
3. Thiếu máu do thiếu Vitamin B12
Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp DNA, phát triển và phân chia tế bào, cũng như trong quá trình myelin hóa sợi thần kinh.
Tuy vitamin B12 chỉ có trong thức ăn từ nguồn động vật, nhưng nó dễ bị mất đi hơn 50% trong quá trình chế biến và nấu chín thức ăn.
Nguyên nhân chính gây thiếu vitamin B12 thường liên quan đến các vấn đề về đường tiêu hóa, chẳng hạn như tiêu chảy hoặc sau các phẫu thuật về dạ dày và ruột. Ngoài ra, chế độ ăn thiếu thực phẩm nguồn gốc động vật kéo dài và ăn chay cũng có thể gây ra thiếu hụt vitamin B12.
Các triệu chứng của thiếu vitamin B12 có thể bao gồm các dấu hiệu của thiếu máu cùng với các triệu chứng thần kinh như rối loạn cảm giác và đi lảo đảo.
Cách phòng ngừa thiếu máu dinh dưỡng
Có một số biện pháp cải thiện tình trạng thiếu máu và bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả:
– Đa dạng hóa chế độ ăn: Lựa chọn thực phẩm giàu sắt từ nguồn động vật như thịt, gan, và trứng, cũng như từ nguồn thực vật như rau xanh, đậu đỗ, và nấm. Kết hợp với thực phẩm giàu vitamin C và acid folic như rau lá xanh, đậu quả, và đậu hạt. Hạn chế uống sữa và trà trong bữa ăn.
– Cải thiện vệ sinh môi trường và thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách.
– Phòng ngừa nhiễm giun sán cho trẻ em bằng cách tẩy giun định kỳ mỗi 6 tháng.
– Điều trị các bệnh nhiễm khuẩn và nhiễm ký sinh trùng, cũng như các bệnh tiêu hóa để cải thiện khả năng hấp thu dưỡng chất.
– Bổ sung sắt cho các nhóm đối tượng nguy cơ cao:
Phụ nữ mang thai nên sử dụng viên sắt và acid folic ngay khi biết mang thai và duy trì trong suốt thời kỳ mang thai cho đến sau khi sinh một tháng.
Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cần uống viên sắt theo hướng dẫn, 1 viên/tuần trong 16 tuần.
Trẻ sơ sinh non, trẻ sinh đa thai, trẻ sơ sinh nhẹ cân, và trẻ thiếu sữa mẹ nên sử dụng sản phẩm dinh dưỡng bổ sung chất sắt và theo dõi tình trạng thiếu máu.
Như vậy, trong bài viết trên đây, chúng tôi đã cung cấp tới các bạn về nội dung “Thiếu máu dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe ra sao? Cách nhận biết và phòng ngừa”, hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình tìm hiểu thông tin.
>> Xem thêm bài viết tại:
5 món ăn độc hại nhưng người Việt lại “mê mẩn”: Đọc ngay để tránh!
Bệnh mỡ máu cao nên kiêng ăn gì? Mối đột quỵ trước 50 tuổi – Đọc để tránh!
